Al zo lang als ik me kan herinneren heb ik altijd zo’n onrustig gevoel in m’n lichaam gehad. Deze continue onrust uitte zich in de vorm van zenuwachtigheid, angst of paniek. En het gekke was dat er vaak helemaal geen directe aanleiding was om deze onrust te hebben. Maar toen ontdekte ik de link met histamine, wat mijn leven voorgoed veranderde.
In mijn eerdere artikel over histamine-intolerantie, en MCAS, kan je lezen wat histamine is, wat het doet en wat voor problemen het kan veroorzaken. Toen ik ontdekte dat ik last had van histaminegerelateerde klachten was het eerste wat ik deed mijn dieet veranderen.
En wat er toen gebeurde was zo bijzonder. Van de een op andere dag voelde ik een serene rust en helderheid in me terugkomen. Een rust die ik nog nooit eerder zo ervaren had. Ik kan me die dag nog zo goed herinneren:
Ik liep door de stad en voor het eerst in m’n leven was het stil, was m’n hoofd leeg en rustig, geen razende gedachten of prikkels die te veel waren voor me. Het was zo bijzonder. Dit was iets wat ik nog nooit eerder ervaren had. Zo’n sereniteit. Daarnaast was de wereld om me heen ook zoveel helderder, alsof ik de wereld in 8K zag. De waas voor m’n ogen was verdwenen. Dit veranderde mijn hele kijk op angst- en onrustgerelateerde klachten.
Bij het woord histamine denken mensen snel aan allergische klachten zoals niezen, hoesten en misschien huiduitslag. Dit zijn hele typische histaminegerelateerde klachten bij allergieen, zoals hooikoorts. Maar histamine kan zich ook gaan ophopen in je lichaam, of kan worden vrijgemaakt uit mestcellen, waardoor er andere soorten klachten optreden. Hierover lees je meer in het artikel MCAS. Deze klachten zijn soms alleen niet zo heel erg duidelijk. Ze steken soms zomaar op, en soms zijn ze ook weer weg. Daardoor kan je snel denken dat het ergens anders aan ligt.
Hoe kan histamine zorgen voor angst in je lichaam?
Histamine kan zich ophopen wanneer je via voeding te veel histamine binnenkrijgt of wanneer je lichaam het niet goed kan afbreken. De afbraak van histamine gebeurt vooral in de darmen en de lever. Als deze organen overbelast zijn of minder goed functioneren, verloopt dit proces trager en blijft er meer histamine over in je systeem. Daarnaast kan een verstoring van mestcellen zorgen voor een overmatige afgifte van histamine in het lichaam.
De histamine wordt vervolgens vrijgemaakt op verschillende plekken in je lichaam. In de hersenen bijvoorbeeld bindt histamine zich aan H1-receptoren. Dit geeft de volgende kettingreactie:
- Verhoogde afgifte van adrenaline (epinefrine) door de bijnieren:
dit versnelt de hartslag, verhoogt de bloeddruk en maakt spieren klaar voor actie. - Toename van glutamaat, een stimulerende neurotransmitter:
verhoogt prikkelbaarheid van zenuwcellen en versterkt angstgevoelens. - Activering van het sympathische zenuwstelsel:
zet het lichaam in de “fight-or-flight”-stand, ook als er geen reëel gevaar is.
Het resultaat: een hyperalerte staat met lichamelijke spanning, hartkloppingen en een gevoel van onrust of paniek.
Ook in je hart kan histamine veel doen. In het hart werkt histamine als een vaatverwijder: je bloedvaten zetten zich uit, waardoor het bloed makkelijker kan stromen en de bloeddruk daalt. Om dat te compenseren, gaat je hart sneller kloppen om hetzelfde bloedvolume door die wijde vaten te pompen. Die combinatie – snelle hartslag én schommelingen in je bloeddruk – kan leiden tot intense angstgevoelens. Denk aan een bonzend hart, kortademigheid, warmteopwellingen, duizeligheid of roodheid in het gezicht. Het kan voelen alsof je midden in een paniekaanval zit, terwijl het in werkelijkheid om een teveel aan histamine gaat.
Te veel histamine kan daardoor goed verklaren waarom sommige paniekachtige symptomen optreden zonder dat er sprake is van een klassieke paniekstoornis.
Wat kan je ertegen doen?
Het is goed om te weten dat er veel verschillende gradaties zijn in de mate waarin je last kan hebben van histamineklachten. Sommige mensen hebben alleen een histamine-intolerantie, die met kleine aanpassingen te verhelpen is. Maar voor veel mensen is het wel wat complexer. Histamineproblemen zijn eigenlijk altijd een signaal dat er meer mis is in het lichaam. Histamine vermijden is daardoor dus een tijdelijke oplossing, maar wel een enorm belangrijke tijdelijke oplossing. Het helpt je om weer even in balans te komen, en daarnaast zal je merken dat je energie en scherpte toenemen. Dit allemaal zorgt ervoor dat je genoeg rust hebt in je lichaam om het diepere probleem aan te gaan pakken.
In m’n artikel over histamine-intolerantie en MCAS lees je wat kan doen. Hier zijn een paar korte tips die je kunnen helpen:
- Probeer een histamine-arm dieet.
- Neem DAO-enzymen als je iets gaat eten wat rijk is aan histamine.
- Neem quercetine om histamine af te breken.
- Gebruik antihistamine kruiden zoals moringa, brandnetel, heilige basilicum of kamille. Ik drink bijvoorbeeld bijna dagelijks moringa en kamille thee.
- Vermijd toxische schimmel. Dit is een van de grootste veroorzakers van histaminegerelateerde klachten. Deze vind je vaak in woningen, maar ook voedingsmiddelen zoals koffie staan erom bekend schimmel (mycotoxines) te bevatten.
- Vermijd stressvolle relaties. Andere mensen die heel stressvol voor je zijn kan je beter even gaan vermijden. Stress zorgt ervoor dat je lichaam minder goed kan functioneren (lees: histamine minder goed verwerken) en ook zorgt stress voor ontregeling van je mestcellen.
- Zet jezelf en je eigen gezondheid voorop. Een goede nachtrust en een goed dag-en nachtritme is enorm belangrijk. Neem ook overdag voldoende rust voor jezelf. En vermijd snelle suikers die je bloedsuiker laten pieken.
Hoe een overschot aan histamine ontstaat en wat je eraan kan doen lees je in mijn artikel over histamine-intolerantie. Sommige mensen hebben last van MCAS, dan is dit allemaal nog wat complexer. Daarover schreef ik dit artikel.
Hopelijk heb je wat geleerd van dit artikel. Mocht je nog vragen hebben, of ervaringen willen delen, laat deze dan hieronder achter in de reacties.
Heb je zelf een histamine-intolerantie en lukt het je nog niet om het te verhelpen? Stuur me dan een berichtje. Dan kijken we samen wat eraan kunnen doen.
